|
| |
Wylosowalem 'zielona karte' - czyli
rozterki szczesciarza.
RZAD STANOW ZJEDNOCZONYCH NIE JEST ZOBOWIAZANY DO POMOCY OSOBOM, KTORE WYGRALY GREEN CARD. NIKT NIE BEDZIE SZUKAL PANSTWU PRACY ANI MIESZKANIA - TO WSZYSTKO NALEZY DO OBOWIAZKOW OSOBY, KTORA ZDECYDOWALA SIE PRZYLECIEC DO USA.
1. Social Security ( numer social security (SSN)) to numer przyznawany osobom majacym green card, obywatelstwo amerykanskie ( dzieciom urodzonym jako obywatele USA w Stanach numer nadawany jest od razu - tzn. wypelnia sie wniosek w szpitalu i po kilku tygodniach numer przysylany jest na adres rodzicow, badz
mozna wstrzymac sie i zlozyc wniosek o nadanie numeru w pozniejszym czasie w Social Security Administration - ja radze, aby od razu starac sie o SSN dla dziecka, gdyz jest on praktycznie wszedzie potrzebny / wymagany). Numer social security jest tez przyznawany
studentom podejmujacym praktyke ( rzadziej studentom podejmujacym nauke chyba, ze podejma prace a terenie szkoly, kampusu) w USA, osobom przybywajacym w ramach programu Work & Travel, czasem ( nie zawsze ) au pair.
SAM NUMER SOCIAL SECURITY NIE JEST ABSOLUTNIE WYSTARCZAJACY DO PODJECIA LEGALNEJ PRACY! Oprocz SSN wymagane jest pozwolenie na prace ( Employment Authorization
Document ) badz okazanie green card albo obywatelstwa.
Osoby przybywajace do USA jako szczesliwcy, ktorzy wygrali wize imigracyjna w loterii DV, maja 2 wyjscia jesli chodzi o numer social security : albo beda czekac az numer zostanie im przyslany ( bo wypelnialy stosowna aplikacje wraz ze wszystkimi dokumentami juz podczas zalatwiania wszystkich spraw w
Polsce) albo osoby te moga pojsc po prostu do Social Security Administration i tam wypelnic wniosek o nadanie numeru. Ja radze kazdemu aby wybral drugie wyjscie. Dlaczego? Bo nie masz pewnosci kiedy przysla ci SSN jesli bedziesz czekal az rozpatrza twoja aplikacje (te wypelniona jeszcze w Polsce)- znam osoby, ktore czekaly ponad pol roku i w koncu same poszly do biura Social Security i tam staraly sie o numer. Natomiast idac od razu do biura Social Security dostaje sie kartke potwierdzajaca, ze petycja (wniosek) zostala przyjeta a dzwoniac pod bezplatna infolinie mozna na biezaco byc informowanym co sie dzieje w danej sprawie. SSN - jesli udajemy sie po niego do biura Social Security - przychodzi juz po kilku
tygodniach.
WAZNE:
- bez SSN nie wyrobi sie prawa jazdy
- SSN jest tak jakby naszym numerem identyfikacyjnym w USA - historie kredytowa mozna zbudowac (oraz sprawdzic) tylko majac SSN
- poslugiwanie sie falszywym SSN ( badz praca na czyjes SSN ) grozi deportacja a w przyszlosci niemozliwoscia zalegalizowania pobytu w USA
- w biurach Social Security sa osoby mowiace po polsku i one moga pomoc w wypelnieniu aplikacji kiedy ktos ubiega sie o SSN
- majac SSN mozemy domagac sie zwrotu podatku ( odliczen od podatku - jesli takie nam sie naleza oczywiscie ) - majac tylko tzw. zastepczy numer TIN ( tax identification number ) nie dostaje sie zwrotu podatku
www.ssa.gov
2. Ubezpieczenie medyczne
Rzad Stanow Zjednoczonych nie daje bezplatnego ubezpieczenia medycznego. Ubezpieczenie medyczne wykupuje sie samemu badz wykupuje pracodawca. Jesli ktos decyduje sie samodzielnie wykupic ubezpieczenie to trzeba wiedziec, ze jest to bardzo droga sprawa. Do ubezpieczenia wykupowanego przez pracodawce pracownik musi doplacac ( zdarza sie, ze pracownik nie doplaca, ale jest to wtedy
przewanie najtansze ubezpieczenie gdzie np. kiedy dziecko zachoruje to trzeba placic dodatkowo jakas kwote za pobyt w szpitalu, doplacac do badan itp. ). Nawet jesli ma sie drogie ubezpieczenie, to w wiekszosci chory placi co-pay (doplate) za wizyty u lekarza ( czasem takze za badania itp. ). Co-pay moze wynosic $5.00 a moze $30.00 - zalezy jakie ubezpieczenie i ile pokrywa. Zanim pojdziesz do lekarza upewnij sie, ze on akceptuje ubezpieczenie, ktore masz - w przeciwnym razie bedziesz zmuszony pokryc oplate za wizyte z wlasnych pieniedzy. Prosze zwrocic tez uwage na jedna wazna rzecz: czesto ubezpieczenie wymaga tzw. deductible - co znaczy, ze np. jesli deductible wynosi np. $500.00 to rachunki do tej kwoty placi chory, a dopiero kiedy rachunki przekrocza $500.00 za reszte placi ubezpieczenie / chory tylko raz w ciagu roku pokrywa deductible /. Jest wiele firm oferujacych ubezpieczenie gdzie deductible wynosi nawet $5,000.00 !
Dzieci, ktore sa obywatelami USA badz rezydentami moga sie ubiegac o tzw. pomoc od stanu w ktorym mieszkaja - czyli ubezpieczenie gdzie rodzic placi pewna ( niewysoka ) kwote co miesiac a dziecko ma praktycznie leczenie za darmo ( badz z bardzo mala doplata )
oraz duzo tansze lekarstwa. O takie ubezpieczenie, ktore nalezy sie tylko dzieciom z rodzin o niskim dochodzie, nalezy pytac najlepiej w biurze gubernatora (zadzwonic, a tam juz podadza panstwu wlasciwy numer gdzie starac sie o ubezpieczenie dla dzieci ).
3. Prawo jazdy.
W wiekszosci stanow w USA mozna w niektorych osrodkach egzaminacyjnych (
Division of Motor Vehicles ) mozna zdawac testy w jezyku polskim - najczesciej mozna tez nie zdawac jazdy jesli ma sie ze soba polskie prawo jazdy ( czasem wymagane jest tlumaczenie go na jezyk angielski przez osoby wyznaczone przez DMV ). Prawo jazdy otrzymuje sie w dniu zdawania egzaminu. Nie trzeba ze soba przynosic zdjec ( sa robione na miejscu ). Do
prawa jazdy potrzebny jest numer SSN badz zaswiadczenie z Social Security Office.
Jesli przeprowadzamy sie wtedy mamy 10 dni na zmiane prawa jazdy ( jesli dalej
bedziemy mieszkac w tym samym stanie
) - jesli zmieniamy stan - 30 dni na wyrobienie nowego prawa jazdy - trzeba zdawac od nowa testy ( jazdy juz nie
). Testy trzeba zdawac od nowa, gdyz obowiazuja rozne przepisy w roznych stanach. W niektorych stanach mozliwe jest - jesli przeprowadzamy sie nie zmieniajac stanu - aby przez internet zawiadomic DMV o zmianie adresu i po kilku dniach dostaniemy naklejke z nowym adresem, ktora wystarczy przykleic na prawie jazdy.
4. Szkola dla dziecka.
Szkoly w USA dziela sie na panstwowe ( utrzymywane z podatkow ) oraz prywatne ( za ktore trzeba placic - podobnie jak za katolickie, ktore sa rodzajem szkol prywatnytch ).
Dzieci przyjmowane sa do szkoly do ktorej nalezy ich adres zamieszkania ( chyba, ze rodzic decyduje sie na szkole prywatna - wtedy jest mozliwosc wyboru do ktorej szkoly pojdzie dziecko
).
Na podstawie swiadectwa z Polski oraz czesto takze testu - dziecko kwalifikowane jest do danej klasy. Jesli dziecko ma problem z jezykiem wtedy szkola kieruje dziecko na dodatkowe nieodplatne lekcje jezyka angielskiego ( ESL - English Second Language ).
Dziecko musi miec wymagane szczepienia aby byc przyjetym do szkoly - warto wiec miec ze soba karte szczepien. Brakujace szczepienia mozna
nieodplatnie dostac w okreslnych miescach ( szpital, clinic ) - w szkole powinni podpowiedziec gdzie sie udac aby uzupelnic immunization record - karte szczepien. Co roku dziecko musi byc przebadane przez lekarza zanim pojdzie do szkoly ( check-up ).
5. Mieszkanie.
W wiekszosci wymagany jest depozyt w kwocie 1 lub 2 miesiecznego czynszu przed wprowadzeniem sie do mieszkania. Dobrze miec umowe wynajmu aby ustrzec sie przykrych niespodzianek w przyszlosci. Kazda oplate mieszkania (czynsz - rent) jesli placimy gotowka - najlepiej brac od razu pokwitowanie od osoby, ktora przyjmuje pieniadze. Ludzie sa rozni i nigdy nic nie wiadomo, a na poczatku zawsze wszystko wyglada wspaniale.
Zamiast wynajmowac mieszkanie w domu prywatnym, mozna wynajac mieszkanie w
kompleksie budynkow - tzw. condominium (takie jak mieszkanie w bloku w Polsce).
6.Praca.
Mozna zaczac szukac pracy juz w Polsce umieszczajac swoje resume na roznych web site do ktorych maja dostep pracodawcy szukajacy pracownikow. ( np.
www.monster.com, www.hotjobs.com,
www.careerbuilder.com ).
Wiele duzych domow towarowych ( malls ) a w nich m.in. Macys', Lord & Taylor,
Bloomingdales, JC Penney oraz sklepy typu WalMart, Home Depot itp. szukaja pracownikow praktycznie non-stop. Praca jest tam stala, ale nisko platna.
Przed przyjeciem do pracy/ starajac sie o prace nalezy wypelnic aplikacje
dostepna w danej firmie.
Wiecej informacji znajduje sie w dziale INNE.
|
